Μονόδρομος η έμφαση στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας στα αγροτικά μας προϊόντα--
Στην ομιλία μου στη Βουλή στο πλαίσιο της συζήτησης στη Βουλή του νομοσχεδίου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με θέμα «Διαδικασίες ελέγχου, διοικητικά μέτρα και κυρώσεις στον τομέα των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων με Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης, Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων» τόνισα μεταξύ άλλων τα εξής:
«Οι πιστοποιήσεις ποιότητας και προέλευσης, όπως η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη και η Πιστοποίηση Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων είναι ένα ισχυρό εργαλείο τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους καταναλωτές.
Τα οφέλη είναι πολλαπλά και ιδιαίτερα σημαντικά:
Οι πιστοποιήσεις αυτές διασφαλίζουν την ποιότητα των προϊόντων, ενισχύοντας τη φήμη και την αναγνωρισιμότητά τους και συνεπώς και την ανταγωνιστικότητά τους στις εγχώριες και διεθνείς αγορές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για εξαγωγές και τη συνολική ενίσχυση της εθνικής οικονομίας.
Ταυτόχρονα προστατεύουν τους παραγωγούς από τον αθέμιτο ανταγωνισμό και τις απομιμήσεις που δεν πληρούν τις ίδιες αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας.
Δημιουργούν χειροπιαστή προστιθέμενη αξία για τους παραγωγούς και σημαντικά οικονομικά οφέλη, δίνοντας συχνά ζωή και αναπτυξιακή προοπτική σε ολόκληρες τοπικές οικονομίες, δημιουργώντας καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας τόσο στον καθαυτό πρωτογενή τομέα και στην παραγωγή τροφίμων, όσο και σε ένα ολόκληρο οικοσύστημα που αναπτύσσεται γύρω από τα φημισμένα τοπικά ποιοτικά προϊόντα.
Συχνά, η επίσημη αναγνώριση της ιδιαίτερης αξίας ενός τοπικού προϊόντος συμβάλλει μάλιστα και στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας, προστατεύοντας ευάλωτες ποιοτικές ποικιλίες και δίνοντας κίνητρα για την επιλογή και ανάπτυξη ήπιων στο περιβάλλον μορφών αειφόρου παραγωγής οικοτουρισμού και αγροτουρισμού, ενισχύοντας συνολικά το τουριστικό προϊόν της χώρας μας και δημιουργώντας νέες πηγές εσόδων για τις τοπικές κοινωνίες.
Δημιουργεί έτσι τις προϋποθέσεις για την προστασία και τη βιώσιμη διατήρηση μορφών υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και παραδόσεων που συχνά η απαρχή τους χάνεται μέσα στους αιώνες.
Οι επισημάνσεις αυτές ωφελούν τέλος τους καταναλωτές δίνοντάς τους ασφάλεια στην επιλογή των προϊόντων, καθώς μπορούν να είναι σίγουροι για την ποιότητα και την προέλευση των τροφίμων που βάζουν στο τραπέζι τους.
Κι εδώ κύριε Υπουργέ θέλω να επισημάνω, αφού μιλάμε για την προστασία και την ενημέρωση των καταναλωτών, ένα θέμα στο ελαιόλαδο. Βλέπουμε λοιπόν στα ράφια «ελαιόλαδο κλασικό». Γνωρίζουμε όλοι ότι το ελαιόλαδο είναι έξτρα παρθένο, παρθένο, εξευγενισμένο, ραφιναρισμένο δηλαδή στην ουσία,
επεξεργασμένο με χημικά, πυρηνέλαιο. Το «κλασικό ελαιόλαδο» νομίζω είναι παραπλανητικό. Πρέπει να το δείτε, γιατί αν δείτε στα ψιλά γράμματα λέει «από εξευγενισμένα και παρθένα ελαιόλαδα» δεν είναι όμως κλασικό, με την έννοια που γνωρίζει ο καθένας μας τι είναι κλασικό. Πρέπει λοιπόν να είναι ξεκάθαρο στον καταναλωτή, γιατί έτσι προστατεύουμε και τον καταναλωτή και τον παραγωγό, όταν λέμε ελαιόλαδο ξέρουμε το έξτρα παρθένο, το παρθένο, τα ραφιναρισμένα, τα εξευγενισμένα, το πυρηνέλαιο. Πρέπει να το δείτε τα συναρμόδια υπουργεία, το έχω θέσει και στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας όταν είχαμε τη νέα Συνήγορο του Πολίτη, πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε αυτό το θέμα.
Υπό το πρίσμα αυτό, κάθε πρωτοβουλία για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις πιστοποιήσεις ποιότητας και προέλευσης, είτε στο ενωσιακό είτε στο εθνικό επίπεδο, είναι εντέλει μια πρωτοβουλία που δίνει παραπάνω δύναμη τόσο στους παραγωγούς, όσο και στους καταναλωτές.
Σ’ αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση κινείται το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα. Με τον εκσυγχρονισμό του συστήματος ελέγχου, διασφαλίζεται η αποτελεσματικότερη παρακολούθηση της παραγωγής και της διακίνησης προϊόντων με πιστοποίηση ποιότητας και προέλευσης, και ενισχύεται περαιτέρω η αξιοπιστία των ελληνικών πιστοποιήσεων προστατεύοντας έτσι ουσιαστικά τόσο τους παραγωγούς, όσο και τους καταναλωτές από αθέμιτες πρακτικές.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η αναβάθμιση του ρόλου του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ με την ενίσχυση του συστήματος ελέγχου και ο ορισμός της Διεύθυνσης Συστημάτων Ποιότητας και Βιολογικής Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως αρμόδιας αρχής και σημείου επαφής με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την προστασία ελληνικών γεωγραφικών ενδείξεων.
Το νέο πλαίσιο που ορίζεται για την επιβολή διοικητικών μέτρων συμμόρφωσης καθώς και το σύστημα υπολογισμού και επιβολής προστίμων σε περιπτώσεις παραβάσεων, με βάση τις αρχές της αποτελεσματικότητας, της αποτρεπτικότητας και της αναλογικότητας διασφαλίζει την αυστηρή τήρηση και εποπτεία των κανόνων, την άμεση αντίδραση σε περιπτώσεις παραβάσεων και απομιμήσεων και τη δίκαιη επιβολή κυρώσεων, βελτιώνοντας έτσι τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία.
Ιδιαίτερα θετικές είναι επίσης οι προβλέψεις για το Μητρώο Εγκεκριμένων Επιχειρήσεων και τις ομάδες παραγωγών με σαφείς και διάφανες διαδικασίες και προϋποθέσεις που αυξάνουν τη διαφάνεια και την προσβασιμότητα στην πληροφόρηση για τους καταναλωτές και προάγουν την αποτελεσματική συνεργασία των παραγωγών, ένα επιτακτικό ζητούμενο αν θέλουμε πραγματικά να παραγάγουμε προστιθέμενη αξία για τα ποιοτικά μας προϊόντα και να ενισχύσουμε τις προοπτικές ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών της περιφέρειας.
Ιδιαίτερα θέλω να σταθώ στην νέα πρόβλεψη του άρθρου 17 για τη δυνατότητα αναγραφής καταχωρισμένης ονομασίας στον κατάλογο των συστατικών ενός τροφίμου, δυνατότητα που ανοίγει νέες ευκαιρίες αξιοποίησης των προϊόντων αυτών για τους παραγωγούς μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κύριε Υπουργέ,
Το νομοσχέδιο αυτό δείχνει τον δρόμο που συνολικά πρέπει να ακολουθήσουμε για την περαιτέρω αναβάθμιση του πρωτογενούς μας τομέα.
Η Ελλάδα μπορεί και οφείλει να επενδύσει στην αποδεδειγμένη ποιότητα των τοπικών της προϊόντων, στον υλικό και άυλο πολιτισμό μας που συνδέεται με τη γη μας και την πρωτογενή παραγωγή, στην συνολική ταυτότητα της χώρας μας.
Οι συνεχείς διακρίσεις των ελληνικών προϊόντων, η ολοένα και αυξανόμενη φήμη της ελληνικής κουζίνας που ψηφίζεται σταθερά μεταξύ των καλύτερων στον κόσμο τόσο από τους ειδικούς γευσιγνώστες όσο και από τους επισκέπτες μας, η έμφαση στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας έναντι της μαζικής παραγωγής είναι μονόδρομος.
Και για να το πετύχουμε αυτό, οφείλουμε να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού την αξιοπιστία των πιστοποιήσεων ποιότητας και προέλευσης.
Η Κυβέρνηση έχει αποδείξει τη βούλησή της να αντιμετωπίσει το μεγάλο πρόβλημα των ελληνοποιήσεων, του αθέμιτου ανταγωνισμού, του ακόμη μεγάλου χάσματος των τιμών παραγωγού και καταναλωτή, των προκλήσεων που συνεχίζει να αντιμετωπίζει ο πρωτογενής κλάδος της χώρας μας και ιδίως με την κλιματική κρίση. Το ζουν οι αγρότες μας στην Αργολίδα.
Έχουμε λειψυδρία, για τρίτη-τέταρτη χρονιά σε πολλές περιοχές η παραγωγή είναι μηδενική, ούτε το λάδι της χρονιάς τους δεν θα βγάλουν. Έχουμε τους πορτοκαλεώνες που πλέον δεν μπορούν οι αγρότες να τους ποτίσουν. Οι γεωτρήσεις στερεύουν η μία πίσω από την άλλη, γι’ αυτό πρέπει να τρέξουμε και τρέχουμε και πιέζουμε για το έργο του Αναβάλου, το οποίο όταν ολοκληρωθεί θα λύσει αυτό το πρόβλημα της λειψυδρίας. Είναι αναγκαίο να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της πρωτογενούς παραγωγής και να κρατήσουμε στον τόπο μας τους αγρότες μας από τη στιγμή που θέλουμε και επιβάλλεται να έχουμε πρωτογενή παραγωγή. Και θέλω να επισημάνω τα προβλήματα της γραφειοκρατίας που ζούμε καθημερινά. Έχουμε αγωγό του Αναβάλου που δεν έχει γίνει ακόμη, τελειώνει σε λίγο καιρό, και δεν έχει γίνει ακόμη ούτε η μελέτη για τα δίκτυα διανομής. Θα έχουμε σε λίγο καιρό, πρώτα ο Θεός, το έργο αυτό χωρίς όμως να έχουμε τα δίκτυα. Τρέχουμε πιέζουμε για να γίνουν τα δίκτυα διανομής.
Ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ ανακοίνωσε θετικά μέτρα για τον πρωτογενή τομέα:
-Την μόνιμη επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης του οποίου ο μηδενισμός ήδη ψηφίστηκε
-Την καταγραφή των ενεργών συνεταιρισμών και τη δημιουργία των προϋποθέσεων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους με την αναχρηματοδότηση των δανείων.
-Την ενίσχυση των θερμοκηπιακών καλλιεργειών με 600 εκατομμύρια ευρώ
-Την αξιοποίηση των αδρανών γαιών, ένα πάγιο αίτημα του αγροτικού κόσμου.
Οι συνάδελφοι της περιφέρειας και ιδιαίτερα των αγροτικών περιοχών όπως η ιδιαίτερη πατρίδα μου η Αργολίδα, γνωρίζουν καλά τόσο τις ανησυχίες των αγροτών μας, όσο και την αποφασιστικότητά τους να προσθέσουν αξία στα προϊόντα τους με σεβασμό στο περιβάλλον, την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου μας.
Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι, με όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αγροτικός κόσμος, από έλλειμμα το 2019 στο ισοζύγιο των αγροτικών προϊόντων που ξεπερνούσε τα 731 εκατομμύρια ευρώ, φτάσαμε το 2023 να έχουμε πλεόνασμα ύψους 452 εκατομμυρίων.
Ενισχύοντας λοιπόν όλα αυτά που κάνουν ξεχωριστή την ταυτότητά μας, ενισχύουμε όχι μόνο τον πρωτογενή τομέα, αλλά και συνολικά τις προοπτικές της πατρίδας μας».
