Ο Δρ. Σπύρος Καρανικόλας γεννήθηκε στην Αθήνα. Η καταγωγή του είναι από την Πάτρα και το Βόλο.
Είναι απόφοιτος του Πειραματικού Σχολείου Αναβρύτων. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και κατόπιν έκανε μεταπτυχιακές σπουδές (L.L.M) στο Πανεπιστήμιο UCL στο Λονδίνο. Μετά από παγκόσμιο διαγωνισμό, έλαβε υποτροφία από το Πανεπιστήμιο Queen Mary στο Λονδίνο ολοκληρώνοντας με επιτυχία τις ακαδημαϊκές του σπουδές, λαμβάνοντας τον τίτλο του Υπότροφου Διδάκτορος Νομικής Ευρωπαϊκού Δικαίου (PhD). Έχει επίσης λάβει τιμητική διάκριση υποτροφίας από το Ινστιτούτο Ευρωπαϊκών Σπουδών Institut des Hautes Etudes Européennes (IHEE). Μιλάει Αγγλικά και Γαλλικά.
Έχει συμμετάσχει σε πληθώρα ελληνικών αλλά και ευρωπαϊκών συνεδρίων, καθώς επίσης έχει δημοσιεύσει αρκετά νομικά άρθρα και ένα ολοκληρωμένο σύγγραμμα με τίτλο: ‘Η επίδραση του Ευρωπαϊκού Ποινικού Δικαίου στην Ελληνική Ποινική Έννομη Τάξη’. Εργάζεται ως δικηγόρος, ενώ έχει εργαστεί με την ιδιότητα του Νομικού Συμβούλου – Εμπειρογνώμονα σε αρκετές επιτροπές αξιολόγησης της Ελληνικής Νομοθεσίας για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και έχει συμμετάσχει σε αρκετές εκπροσωπήσεις της χώρας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Επίσης, έχει συμμετάσχει σε διάφορες επιτροπές και ευρωπαϊκές ομάδες εργασίας για την άσκηση πολιτικών που αφορούν τη νέα γενιά, καθώς επίσης και την αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων, όπως τη χρήση ναρκωτικών ουσιών και την ανεργία στους νέους.
Έχει υπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον ως νομικός σύμβουλος στα Υπουργεία Δικαιοσύνης και Εξωτερικών.
Στις εθνικές εκλογές του 2023, με απόφαση του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν υποψήφιος βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας.
