-Απάντηση Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε Αναφορά μου για την επιστροφή των επιδοτήσεων ρεύματος της περιόδου 2022/23--
Στην υπ’ αριθμό πρωτοκόλλου 2259/17-7-2024 Αναφορά που είχα καταθέσει στη Βουλή με θέμα την επιστολή του Εμπορικού Συλλόγου Άργους για την ανάκληση της ΚΥΑ που υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να επιστρέψουν στους παρόχους ενέργειας τις επιδοτήσεις για την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος την περίοδο 2022-23 απάντησε η αρμόδια Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, παραθέτοντας απόσπασμα από τα πρακτικά συζήτησης σχετικής Επίκαιρης Ερώτησης του Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Μίλτου Ζαμπάρα.
Παραθέτω από το κείμενο της απάντησης:
"Δόθηκαν τεράστια ποσά για την αντιμετώπιση της έκρηξης τιμών που είχαμε με το ηλεκτρικό ρεύμα που συντάραξε προφανώς όχι μόνο την ελληνική οικονομία, αλλά την παγκόσμια οικονομία. Και επιτρέψτε μου να πω το εξής. Εκείνο το χρονικό διάστημα που η μπάλα έκαιγε -αν μου επιτρέπετε να εκφραστώ με αθλητικούς όρους- εμείς δεν μπορούσαμε να μείνουμε με σταυρωμένα χέρια και να παρακολουθούμε αμέτοχοι την ενεργειακή ακρίβεια που τότε έπληττε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Γι’ αυτόν τον λόγο από το φθινόπωρο του 2022 μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του 2023 επιδοτήσαμε με περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας μέσω τότε του νεοσυσταθέντος Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.
Αυτά τα χρήματα πώς τα βρήκαμε; Φορολογώντας με 90% τα υπερέσοδα των ηλεκτροπαραγωγών, εφαρμόζοντας από τον Ιούλιο του 2022 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023 αυτό τον αυτόματο μηχανισμό παρακράτησης των υπερεσόδων στους ηλεκτροπαραγωγούς. Και αυτός ο μηχανισμός για τους δεκαοκτώ μήνες λειτουργίας του, συγκέντρωσε πάνω από 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ από τα 10 δισεκατομμύρια που διαθέσαμε συνολικά στους καταναλωτές -περίπου τα μισά στις επιχειρήσεις και τα μισά στα νοικοκυριά.
Τα 800 εκατομμύρια αφορούσαν σε αυτές τις πρόσθετες επιδοτήσεις εκτός των οριζόντιων, που, ήδη, λάμβαναν οι επιχειρήσεις. Άρα, αυτά τα 800 εκατομμύρια τα έλαβαν σωστά οι επαγγελματικές παροχές των μικρομεσαίων επαγγελματιών, οι αγρότες και τα αρτοποιεία.
Για να τελειώνουμε με αυτά τα fake news, που διακινούνται και αναπαράγετε, αυτό το μέτρο που αποτελεί σχήμα κρατικής ενίσχυσης υπό το προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης που υιοθέτησε η Ευρωπαϊκή Ένωση, κύριε Ζαμπάρα, δεν εγκρίθηκε μόνο μία φορά από την Κομισιόν, πρέπει να σας πω.
Εγκρίθηκε τρεις φορές για όλη την περίοδο εφαρμογής από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2023 που χορηγήθηκαν και οι τελευταίες επιδοτήσεις αυτού του μέτρου μετά τα αιτήματα και τις κοινοποιήσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας. Έχω και τις εγκριτικές αποφάσεις, αν τις θέλετε. Οπότε μην ξαναπούμε ότι δεν εγκρίθηκε το μέτρο. Έρχομαι όμως και στην ερώτησή σας. Λέω ότι είναι ένα μέτρο που ήταν και νόμιμο και πλήρως εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά ως προς το ζήτημα των επιστροφών των ποσών γνωρίζετε και εσείς τους αυστηρούς κανόνες που τίθενται όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις και τους όρους εφαρμογής.
Είναι πολύ μεγάλη η δυσκολία, κύριε Βουλευτά, να γίνει σε πραγματικό χρόνο ο έλεγχος της σώρευσης. Πάρα πολύ δύσκολο τεχνικά διότι το ακριβές ποσό της επιδότησης το μαθαίνει κάθε επιχείρηση ουσιαστικά στο τέλος του μέτρου, όταν παίρνει έναν ανακεφαλαιωτικό λογαριασμό από τον πάροχο για όλο το διάστημα εφαρμογής.
Άλλωστε, και κάθε επιχείρηση πρέπει να σας πω ότι ήταν ενήμερη για κάθε κρατική ενίσχυση που λαμβάνει. Εμείς προσπαθήσαμε μάλιστα και απλοποιήσαμε και το μέτρο, γιατί έπρεπε ο καθένας να προσκομίσει μια υπεύθυνη δήλωση ότι δεν λαμβάνει άλλους πόρους κρατικούς από άλλα μοντέλα κρατικών ενισχύσεων. Και τι έγινε ουσιαστικά; Το διάστημα χορήγησης των επιδοτήσεων τελείωσε. Έγινε μετά ο απαιτούμενος επανυπολογισμός των κρατικών ενισχύσεων για όλους τους δικαιούχους.
Κι έρχομαι στο ζουμί. Μέσω αυτού βγήκε ένα χρεωστικό πρόσημο για δύο χιλιάδες διακόσιες δεκαεννιά επιχειρήσεις συνολικού ποσού 97.000 ευρώ. Έχω κι εγώ το πινακάκι από τη ΔΕΗ που αναφέρει αναλυτικά πόσα χρήματα χρεώθηκαν. Από 0 έως 40 ευρώ εξακόσιες σαράντα τέσσερις παροχές, από 40 έως 60 ευρώ διακόσιες ογδόντα τρεις, από 60 έως 80 ευρώ διακόσιες παροχές και πάει λέγοντας. Μπορώ να σας το δείξω. Και για άλλες εκατόν είκοσι εννιά χιλιάδες πεντακόσιες επιχειρήσεις το πρόσημο είναι πιστωτικό και έλαβαν πίσω 4,2 εκατομμύρια ευρώ.
Πράγματι, για αυτές τις δύο χιλιάδες διακόσιες δεκαεννιά παροχές θα επιστραφούν χρήματα που δεν έπρεπε να είχαν ληφθεί μετά τον επανυπολογισμό και άλλες επαναλαμβάνω εκατόν είκοσι εννιά χιλιάδες παροχές θα λάβουν πιστωτικά χρήματα που έπρεπε να έχουν πάρει και δεν πήραν.
Πρώτα απ’ όλα είπα για fake news, κύριε Ζαμπάρα, διότι είπατε ότι θα επιστραφούν πίσω 800 εκατομμύρια και ότι δεν είναι και εγκεκριμένο το σχήμα. Και σας απάντησα και ως προς το ένα και ως προς το άλλο ότι είναι ψέματα αυτό που λέτε.
Τώρα δυσκολεύομαι να καταλάβω τη λογική σας, με πολύ σεβασμό βέβαια σε αυτά που αναφέρατε. Μας κατηγορήσατε ότι αντιδράσαμε γρήγορα μέσα στην κρίση και χορηγήσαμε επιδοτήσεις στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ θα ήταν, διερωτώμαι, προτιμότερο μάλλον στον κόσμο τότε που αγωνιούσε εκείνη τη στιγμή λόγω του υψηλού κόστους ενέργειας να τους λέγαμε περιμένετε λίγο, πρώτα να υπολογίσουμε σωστά και μέχρι τότε εσείς συνεχίστε να πληρώνετε τα υπέρμετρα κόστη και μετά θα τα βρούμε.
Νομίζω ότι οι περιστάσεις κάθε φορά, πολύ περισσότερο σαν αυτές που ζήσαμε μέσα στην ενεργειακή κρίση, μας επιβάλλουν να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί.
Εμείς είμαστε πολύ προσεκτικοί σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες, σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα, σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις της χώρας. Όμως εκείνη τη στιγμή, τη στιγμή του προβλήματος, παίρνεις αποφάσεις και σταθμίζεις τα πράγματα. Και νομίζω ότι απαξιώνετε την προσπάθειά μας με την οποία προσπαθήσαμε να κρατήσουμε όρθια την οικονομία, τους μικρομεσαίους, τους αγρότες και τα αρτοποιεία. Έχετε εσείς την αίσθηση ότι είναι εφικτό να γίνει τεχνικά σε άμεσο χρόνο ο επανυπολογισμός αυτός που σας ανέφερα; Κι αν ήταν αυτό, γιατί να μην το υλοποιούσαμε; Τι λόγο είχαμε να το κάνουμε εκ των υστέρων;
Εγώ σας ανέφερα το εξής. Έχει σημασία να ακουστούν τα νούμερα. Είναι ένα εκατομμύριο διακόσιοι πενήντα χιλιάδες δικαιούχοι αυτού του πρόσθετου μέτρου, πέραν των οριζόντιων επιδοτήσεων. Μόλις σε δύο χιλιάδες διακόσιες δεκαεννιά έχουν καταλογιστεί επιστροφές. Μακάρι να μπορούσαμε να τις απορροφήσουμε, αλλά είναι ζητήματα κρατικών ενισχύσεων και δεν μπορούμε από τον έλεγχο της σώρευσης. Δηλαδή, μιλάμε για ένα ποσοστό 1,8 τοις χιλίοις, ενώ και το ποσό που πρέπει να επιστραφεί μέσω αυτών των λογαριασμών αντιστοιχεί σε 0,12 τοις χιλίοις, ενώ το 10% των δικαιούχων έχουν λάβει επιπλέον ποσά στους λογαριασμούς.
Εγώ δεν λέω, σέβομαι πάρα πολύ ότι ακόμη και τα 40 ευρώ που καλείται να επιστρέψει κάποια επιχείρηση είναι κι αυτά ένα ποσό. Νομίζω, όμως, ότι το ζητούμενο, κύριε Ζαμπάρα, είναι όταν εκείνη τη στιγμή αντιμετωπίζεις μία κρίση να μπορείς να δώσεις λύσεις εκείνη τη στιγμή. Ακόμη και στην τωρινή συγκυρία, επειδή αναφερθήκατε, βλέποντας τις τιμές της εγχώριας χονδρικής τιμής στο ρεύμα να ξεφεύγουν γι’ αυτόν τον λόγο ανακοινώσαμε την προηγούμενη εβδομάδα αυτό το πλέγμα των μέτρων για να αντιμετωπίσουμε τις αυξήσεις στα τιμολόγια του Αυγούστου. Δεν μείναμε με σταυρωμένα χέρια.
Είδαμε να έρχεται ένα πρόβλημα, αυξήσεις που οφείλονται -τι να κάνουμε- σε εξωγενείς παράγοντες σε αυτή την περιφερειακή στρέβλωση που υπάρχει στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας των Βαλκανίων. Γι’ αυτόν τον λόγο είπαμε ότι θα επιβάλλουμε αυτή την έκτακτη εισφορά στις επιχειρήσεις για να μαζέψουμε τους ηλεκτροπαραγωγούς που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το φυσικό αέριο, να δημιουργήσουμε έναν κουμπαρά, να μπορέσουμε από αυτό τον κουμπαρά και να χρηματοδοτήσουμε με επιδοτήσεις κατά τον μήνα Αύγουστο -και βλέπουμε- τα νοικοκυριά.
Σε ό,τι αφορά μια με απόφαση του Πρωθυπουργού, την επιστροφή του ΕΤΜΕΑΡ, που και αυτό είναι ένα μέτρο που αφορά στις επιχειρήσεις, να πω ότι δεν πρόκειται να υπάρχει καμία αναδρομική ισχύ σε ό,τι αφορά μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έπρεπε να είχαν μια διαφορετική χρέωση στο ΕΤΜΕΑΡ και δεν θα την έχουν. Μιλάμε για ένα κόστος 400 με 500 εκατομμύρια ευρώ».